Serdecznie zapraszamy do lektury ósmego i zarazem ostatniego  artykułu z cyklu # JESIEŃ Z PRAWEM BUDOWLANYM. 

W poprzednich siedmiu odcinkach serii omówiliśmy dla Państwa założenia nowelizacji przepisów prawa budowlanego, która weszła w życie w dniu 19 września 2020 roku, a mianowicie: 

• zmiany w definicji obszaru oddziaływania obiektu budowlanego i ich znaczenie dla procesu inwestycyjno-budowlanego: 

LINK DO ARTYKUŁU JESIEŃ Z PRAWEM BUDOWLANYM #1 

• nowy podział projektu budowlanego wraz ze wskazaniem, co z owego podziału wynika: 

LINK DO ARTYKUŁU JESIEŃ Z PRAWEM BUDOWLANYM #2 

• zmiany w uzyskiwaniu pozwoleń na budowę oraz w odniesieniu do tzw. „istotnych odstępstw od projektu budowlanego”: 

LINK DO ARTYKUŁU JESIEŃ Z PRAWEM BUDOWLANYM #3 

• całkowitą zmianę treści art. 29 oraz 30 PrBud, decydujących o konieczności uzyskiwania pozwoleń na budowę lub dokonywania zgłoszeń: 

LINK DO ARTYKUŁU JESIEŃ Z PRAWEM BUDOWLANYM #4 

• zmiany w przenoszeniu pozwoleń na budowę: 

LINK DO ARTYKUŁU JESIEŃ Z PRAWEM BUDOWLANYM #5 

• ujednolicony tryb legalizacji samowoli budowlanych: 

LINK DO ARTYKUŁU JESIEŃ Z PRAWEM BUDOWLANYM #6 

• regulacje intertemporalne, pozwalające ustalić przepisy, w oparciu o które będzie prowadzony proces inwestycyjno-budowlany: 

LINK DO ARTYKUŁU JESIEŃ Z PRAWEM BUDOWLANYM #7 

W dzisiejszym, ostatnim odcinku przedstawimy pozostałe zmiany, wprowadzone nowelizacją, na które warto zwrócić uwagę przed zakończeniem cyklu. 

CZĘŚCIOWE ODDANIE INWESTYCJI DO UŻYTKOWANIA 

Zasadą wynikającą z art. 55 ust. 1 PrBud jest, że do użytkowania poszczególnych kategorii obiektów budowlanych, wymienionych w tym przepisie, można przystąpić po uprzednim uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. 

Wątpliwości inwestorów budziła jednakże dotychczas kwestia, co w sytuacji, gdy przystąpienie do użytkowania ma nastąpić przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych? Czy przepis art. 55 ust. 1 pkt 3 PrBud dotyczy oddawania do użytkowania części obiektów budowlanych, niektórych z kilku obiektów budowlanych objętych tym samym pozwoleniem na budowę, czy też całych, ale niewykończonych obiektów budowlanych. 

W ostatniej nowelizacji doprecyzowano tę kwestię, poprzez dodanie ust. 1a oraz 1b do art. 55 PrBud, zgodnie z którymi to ustępami, decyzja o pozwoleniu na użytkowanie przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych może obejmować: 

• cały obiekt budowlany lub jego część; 
• niektóre z obiektów budowlanych objętych jedną decyzją o pozwoleniu na budowę lub zgłoszeniem; 

– o ile oddawane do użytkowania obiekty budowlane lub ich części będą mogły samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. 

UPROSZCZONE POSTĘPOWANIE LEGALIZACYJNE 

W szóstym odcinku z serii #Jesień z Prawem Budowlanym opisywaliśmy zmiany wprowadzone ostatnią nowelizacją w odniesieniu do ogólnego trybu legalizowania samowoli budowlanych. Podkreślenia jednak wymaga, że ustawodawca zdecydował się dodatkowo na wprowadzenie osobnego trybu legalizacji, w odniesieniu do tzw. „starych” samowoli budowlanych, których realizacja została zakończona przynajmniej 20 lat temu (art. 49f PrBud) – ustanawiając tzw. „Uproszczone Postępowanie Legalizacyjne”. 

W ramach Uproszczonego Postępowania Legalizacyjnego, organ nadzoru budowlanego nałoży postanowieniem obowiązek przedłożenia dokumentów legalizacyjnych, tj.: oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej obiektu budowlanego, ekspertyzy technicznej wskazującej, czy stan techniczny obiektu budowlanego nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania. Na złożenie dokumentacji legalizacyjnej organ wyznaczy termin co najmniej 60-dniowy (art. 49g PrBud). 

Organ nadzoru budowlanego wyda decyzję o legalizacji „starej” samowoli budowlanej, gdy stwierdzi: (i) kompletność dokumentów legalizacyjnych, a także iż (ii) z ekspertyzy wynika, że stan techniczny obiektu budowlanego nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania (art. 49i PrBud). 

W przeciwieństwie do ogólnego trybu legalizacji – legalizacja „starych” samowoli w tzw. trybie Uproszczonego Postępowania Legalizacyjnego nie wymaga wniesienia opłaty legalizacyjnej. W Uproszczonej Procedurze Legalizacyjnej organ nie będzie również  badał zgodności wybudowanego obiektu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego – projektodawca wskazał bowiem, co następuje: 

„Skoro samorząd terytorialny przez 20 lat akceptował obiekt budowlany, zwłaszcza mając świadomość istnienia takiego obiektu przy ustalaniu lub zmianie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, niezasadnym jest teraz kwestionowanie niezgodności takiego obiektu z planem miejscowym”. 

Ponadto z uwagi na fakt, że decyzja o legalizacji, wydana w trybie uproszczonym stanowi z mocy prawa podstawę do użytkowania obiektu budowlanego (art. 49i ust. 2 PrBud) – nie będzie konieczności występowania z osobnym wnioskiem. 

Uwaga! Zgodnie z przepisem przejściowym, zawartym w art. 32 ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, dalej jako: „ustawa zmieniająca”: Uproszczonego Postępowania Legalizacyjnego nie można wszcząć w stosunku do obiektów budowlanych, w odniesieniu do których wydano przed dniem 19 września 2020 roku decyzję o nakazie rozbiórki. 

WZMOCNIENIE TRWAŁOŚCI DECYZJI 

Ustawodawca doszedł do wniosku, że należy wzmocnić trwałość decyzji administracyjnych, poprzez  ograniczenie do lat 5-ciu możliwości wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę oraz wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. 

W nowym art. 37b PrBud wprowadzono zasadę, że po upływie owego 5-cio letniego terminu nie będzie już możliwe stwierdzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę. Termin ten liczony będzie od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji o pozwoleniu na budowę. 

Analogiczny termin został wprowadzony w nowym art. 59h PrBud w odniesieniu do pozwoleń na użytkowanie – z tą różnicą, że 5-letni termin na stwierdzenie nieważności będzie liczony od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na użytkowanie stała się ostateczna. 

  

Kończąc cykl: „# Jesień z Prawem Budowlanym” mamy nadzieję, że artykuły przygotowane w jego ramach, stanowiły dla Państwa przydatną i w przystępny sposób omówioną wiedzę, na temat nowych reguł procesu inwestycyjno-budowlanego. 

Wszystkim Czytelnikom dziękujemy za wytrwałość oraz zaangażowanie! 

Tradycyjnie już, prosimy o udostępnienie lub polubienie strony Kancelarii. Da nam to dalszą motywację do dzielenia się wiedzą na pozostałe – przydatne dla Państwa tematy! 

Podstawa prawna: 
Ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2020 poz. 471; 

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414.